Potrzebujesz aktu notarialnego? Sprawdź, czym jest i ile kosztuje!

Akt notarialny jest urzędowym dokumentem, który opracowuje i podpisuje notariusz. Stanowi potwierdzenie dokonania jakiejś czynności. Sporządza się go, gdy konieczność przewiduje prawo lub strony wyrażają taką chęć. Ile kosztuje akt notarialny? Kiedy staje się prawomocny? Czy możliwe jest unieważnienie aktu notarialnego? O tym i jeszcze więcej przeczytasz w naszym artykule.

Co to jest akt notarialny i w jakim celu się go sporządza?

Jedną z form czynności prawnych jest akt notarialny. Poświadcza on czyjąś wolę w danym zakresie. Sporządza go notariusz, prezentuje treść stronom i podpisuje. Może też być w wyjątkowych sytuacjach przygotowany przez konsula, za pozwoleniem Ministra Sprawiedliwości. Strony otrzymują dokument w jednym, oryginalnym egzemplarzu.

Akt notarialny sporządza się głównie w przypadku:

• zakupu lub sprzedaży nieruchomości,
• chęci przekazania komuś spadku,
• zrzeczenia się dziedziczenia,
• darowizn,
• zawierania umów spółek,
• przeniesienia praw użytkowania wieczystego,
• umów majątkowych w małżeństwie.

Zastanawiasz się, czy akt notarialny jest aktem własności? To tylko dokument poświadczający zawarcie umowy przez strony w danym dniu. Stan prawny mieszkania, domu, działki i innych określa zapis w księdze wieczystej. Jeżeli więc sprzedałeś lub kupiłeś nieruchomość, notariusz po sporządzeniu właściwego aktu notarialnego powinien odnotować to w księdze wieczystej, która ma status publiczny — każdy więc może do niej zajrzeć. Gwarantuje ona bezpieczeństwo transakcji. Można ją sprawdzić w sądzie rejonowym lub przez rządową stronę internetową. Potrzebujesz tylko numeru księgi wieczystej, aby uzyskać akt notarialny online.

Kiedy akt notarialny nabiera mocy prawnej?

Akt notarialny jest prawomocny w chwili podpisania go przez notariusza, pod warunkiem, że został opracowany zgodnie z panującymi przepisami. Jeśli zabraknie pewnych informacji lub okaże się, że w dokumencie są błędy, może nastąpić unieważnienie aktu notarialnego. Na zapis w księdze wieczystej trzeba jednak poczekać nawet kilka tygodni.

Co w takim razie powinien zawierać prawidłowy akt notarialny?

1. Dokładną datę: dzień, miesiąc, rok sporządzenia.
2. Miejsce spisania.
3. Imię, nazwisko i adres kancelarii notariusza lub jego zastępcy.
4. Wszelkie istotne imiona i nazwiska: stron, rodziców stron, miejsce zamieszkania stron fizycznych. W przypadku podmiotów prawnych i innych — nazwę i siedzibę. Ponadto: imiona, nazwiska i adres zamieszkania osób reprezentujących osoby prawne, ich pełnomocników i innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu notarialnego.
5. Oświadczenia stron.
6. Notatki odnośnie do faktów i sytuacji, jakie zaistniały podczas opracowywania dokumentu — jeśli tak zażądają strony.
7. Stwierdzenie, że akt notarialny został odczytany, zaakceptowany i podpisany przez notariusza i osoby obecne.

Unieważnienie aktu notarialnego — kiedy jest możliwe?

W pewnych przypadkach można złożyć do sądu pozew o nieważności aktu notarialnego. Wspomnieliśmy już o tym, że jednym z przyczyn unieważnienia aktu jest błąd — a dokładniej błąd istotny, dotyczący treści prawnej czynności. Jakie są inne powody zgłoszenia się z tym do sądu?

• Brak świadomości podczas składania oświadczenia woli (w tym np. ciężkie stany psychiczne, uzależnienia lub upośledzenie umysłowe),
• pozorne oświadczenie woli — pod warunkiem, że strona wiedziała o tym podczas spisywaniu dokumentu,
• zniekształcenie
• groźba — gdy ktoś został groźbą zmuszony do podpisania aktu,
• podstęp.

Ile kosztuje akt notarialny?

Cena aktu notarialnego uzależniona jest od przedmiotu tego dokumentu. Jeśli chodzi o nieruchomość, to jej wartość przekłada się na stawkę notariusza, tzw. taksę notarialną. Przy czym jej maksymalną wysokość wyznacza Minister Finansów w specjalnym rozporządzeniu. Może to być więc 100 do około 20 tysięcy zł.

Do tego należy doliczyć opłatę za wpis do księgi wieczystej własności — 200 zł, za założenie księgi wieczystej nieruchomości — 150 zł, a za wpisanie do niej — 200 zł. Co z innymi czynnościami? Sporządzenie testamentu to koszt 50 zł, stwierdzenie dziedziczenia — 100 zł, oświadczenie o przyjęciu i odrzuceniu spadku — 50 zł, spisanie umowy majątkowej małżeństwa — 400 zł, udokumentowanie spotkania wspólnoty mieszkaniowej — 300 zł.

Zagubiony akt notarialny — co robić?

W każdej chwili możesz udać się do notariusza i poprosić o wypis aktu notarialnego. Ile to kosztuje? Za stronę aktu zapłacisz 6 zł + VAT.

Akt notarialny to cenny dokument, za który warto zapłacić, by zapewnić sobie spokój na wypadek czyichś przyszłych pretensji. Jest nieodzownym elementem poważnych i dużych transakcji. Jeśli, po zapoznaniu się z naszym artykułem, stwierdziłeś, że jest Ci on potrzebny, skorzystaj już teraz z usług notariuszy w Twoim mieście.