Czym zajmuje się rzecznik praw konsumenta i kiedy się do niego zgłosić?

Do rzecznika praw konsumenta możesz się zgłosić, gdy twoje interesy konsumenckie zostały naruszone. Pośredniczy on między tobą a przedsiębiorstwem, doradzając ci określone działania na podstawie przysługujących ci praw. Jeśli więc nie możesz porozumieć się z daną firmą, zgłoś się do rzecznika — jako urzędnik państwowy może żądać od niej udzielenia informacji. Co jeszcze należy do jego zadań? Wyjaśniamy dalej w artykule.

Co może rzecznik praw konsumenta?

Urząd ochrony praw konsumenta został utworzony w 1999 roku w celu pomocy konsumentom w rozwiązywaniu sporów z przedsiębiorstwami. Co ważne, rzecznik nie zajmuje się zbiorowymi interesami klientów — to należy do obowiązków Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. 

Zadania rzecznika praw konsumenta zawarte są w ustawie z dnia 11 lutego 2021 roku o ochronie konkurencji i konsumentów. Wśród najważniejszych obowiązków można wymienić:

• udzielanie porad konsumentom i informacji na temat przysługujących im praw
• reprezentowanie klientów przed przedsiębiorstwami
• współpraca z Prezesem Urzędu, organizacjami konsumenckim i organami Inspekcji Handlowej
• reprezentowanie klienta przed sądem, wytaczanie powództw na rzecz ochrony praw konsumenta, za zgodą tego ostatniego i w przypadku, kiedy próba polubownego zakończenia konfliktu okazała się nieudana
• składanie wniosków w sprawie zmiany i stanowienia przepisów prawa miejscowego w obszarze ochrony interesów konsumentów.

Rzecznik konsumenta może zwrócić się do firmy z prośbą o wyjaśnienie powodu niezrealizowania żądań klienta oraz skłonić ją do ugodowego zakończenia sprawy i udzielić pouczenia. Czy rzecznik praw klienta jest płatny? Nie, rzecznik edukuje i doradza konsumentom za darmo. Każdy może się do niego zgłosić, kiedy ma wątpliwości odnośnie do przeprowadzonych transakcji, usług.

Z czym można zwrócić się do rzecznika praw klienta?

Główne problemy, z jakimi przychodzą do rzecznika praw konsumenta poszkodowane osoby, to:

• otrzymanie niezgodnego z opisem towaru
• nieuwzględnienie przez firmę reklamacji lub gwarancji
• nienależyte wykonanie usług przez fachowców w danej dziedzinie, np. firmy zajmujące się naprawą sprzętów, czy przeprowadzaniem remontów
• niejasne umowy, złamanie warunków umów w zakresie usług transportowych, bankowych, turystycznych, edukacyjnych, ubezpieczeniowych, a także dotyczących nieruchomości i zdrowia.
• wprowadzenie w błąd konsumenta
• umowy zawierane na odległość.

Często zdarza się, że deweloperzy umieszczają w umowach niedozwolone klauzule, nie oddają na czas nieruchomości, albo zmuszają swoich klientów do podpisania niekorzystnych dla nich dodatków do umów. W przypadku turystyki może się okazać, że warunki zamieszkania i obsługi są w niższym standardzie niż to było ustalone wcześniej na papierze w biurze podróży. 

Jak zgłosić sprawę do rzecznika praw konsumenta?

Możesz skorzystać z bezpłatnej infolinii lub użyć wyszukiwarki rzecznika w twojej okolicy, dostępnej na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Na bezpośrednią konsultację należy się umówić. Masz też możliwość zgłosić sprawę rzecznikowi wysyłając pismo tradycyjną pocztą. Dostępna jest także opcja: rzecznik praw konsumenta online. E-poradę otrzymasz drogą mailową. Adres kontaktowy zamieszczony jest w serwisie UOKiK.

Miejscowy rzecznik prawa konsumenta stacjonuje w urzędach powiatowych. W przypadku, gdy powiat posiada ponad 100 tys. mieszkańców, a także w miastach na prawach powiatu rzecznik praw klienta może przyjmować interesantów w osobnym biurze.

Czego nie może rzecznik ochrony praw konsumenta?

Nie ma możliwości kontrolowania przez niego przedsiębiorstw oraz nakładanie na nie kar. Rzecznik występuje w sądzie jako oskarżyciel, nie ma uprawnień do orzekania o danych sprawach.